Kazimierz Sikorski (kompozytor)
Kazimierz Sikorski w 1934 | |
Data i miejsce urodzenia |
28 czerwca 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
23 lipca 1986 |
Zawód |
kompozytor, teoretyk muzyki |
Odznaczenia | |
|
Kazimierz Wincenty Miłosz Sikorski (ur. 28 czerwca 1895 w Zurychu, zm. 23 lipca 1986 w Warszawie) – polski kompozytor i teoretyk muzyki, członek Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu w 1958 roku[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Wincentego. W 1914 roku ukończył Gimnazjum Mariana Rychłowskiego w Warszawie[2]. W latach 1911–1919 studiował kompozycję u Felicjana Szopskiego w Wyższej Szkole Muzycznej przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym. Studiował też prawo i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim oraz muzykologię u Adolfa Chybińskiego na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie.
W latach 1921–1925 wykładał harmonię, kontrapunkt, solfeż, formy muzyczne i instrumentoznawstwo w Konserwatorium Muzycznym Heleny Kijeńskiej-Dobkiewiczowej w Łodzi. W 1925 otrzymał stypendium Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego i rozpoczął studia w Paryżu u Nadii Boulanger. Po powrocie do kraju pracował w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Poznaniu (1926–1927) i w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie (1927–1939).
Był członkiem założycielem Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich, w latach 1928–1930 zastępcą prezesa Sekcji Polskiej Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej.
Grażyna Bacewicz poświęciła Sikorskiemu trzecią część 3 karykatur na orkiestrę skomponowanych w 1932, jak również dedykowała mu cały utwór[3].
W czasie II wojny światowej, w latach 1940–1944 był dyrektorem Staatliche Musikschule w Warszawie (pełniącej funkcję nieczynnego Konserwatorium).
Po wojnie od roku 1945 był profesorem harmonii, kontrapunktu i kompozycji w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Łodzi, a w 1954 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie już od roku 1951 wykładał na Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej.
Był przewodniczącym jury podczas VIII (1970) i IX Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina (1975).
Był dwukrotnie żonaty. Z żoną Heleną Julią z domu Froelich mieli dwoje dzieci: córkę Ewę (ur. 1937) i syna Tomasza (1939–1988), także kompozytora. Drugą żoną Sikorskiego była Adela z Doroszewskich (1934–2020).
Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 1-3-20)[4].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Sztandaru Pracy I klasy (1960)
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 lipca 1955)[5]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)[6]
- Złoty Krzyż Zasługi (22 lipca 1952)[7]
- Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984)[8]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[9]
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Państwowa Nagroda Muzyczna (1936)[10]
- Nagroda Państwowa I i II stopnia (1951, 1955[11], 1964, 1966)
- Nagroda Związku Kompozytorów Polskich (1951, 1975)
- tytuł doktora honoris causa Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej (1975)
- Nagroda Fundacji Jurzykowskiego (1981)
Dzieła (wybór)
[edytuj | edytuj kod]- Motet na chór i orkiestrę smyczkową (1915)
- Kwartet smyczkowy nr 1(1915)
- Motet na chór i organy (1915)
- Psalm VII na chór i orkiestrę smyczkową (1915)
- Suita na orkiestrę smyczkową (1917)
- Kwartet smyczkowy nr 2 (1918)
- Symfonia nr 1 (1919)
- Sekstet smyczkowy d-moll na dwoje skrzypiec, dwie altówki i dwie wiolonczele (1920)
- Suita ludowa na orkiestrę (1921)
- Symfonia nr 2 (1921)
- Czemuście mnie, śląska pieśń ludowa na chór mieszany a cappella (1934)
- Kwartet smyczkowy nr 3 (1939)
- Stabat Mater (wersja I), oratorium na bas, chór mieszany i organy (1943)
- Uwertura na małą orkiestrę (1945)
- Obrazki wiejskie, suita na małą orkiestrę (1945)
- Allegro symfoniczne na orkiestrę (1946)
- Koncert na klarnet i orkiestrę (1947)
- Leć głosie po rosie, kurpiowska pieśń ludowa na chór mieszany a cappella (1947)
- Na środku pola, kurpiowska pieśń ludowa na chór mieszany a cappella (1947)
- Mazurek kurpiowski na chór mieszany a cappella (1947)
- Hej, zabujały, pieśń ludowa rekrutów z czasów niewoli na chór mieszany a cappella (1947)
- Pójdziesz i ty, kujawska pieśń ludowa na chór mieszany a cappella (1947)
- Koncert na róg i małą orkiestrę (1948–49)
- Suita z Istebnej na małą orkiestrę symfoniczną (1948–51)
- Mazurek (wersja I) na głos i fortepian (1949)
- Matulu moja, pieśń na głos i fortepian (1949)
- Stabat Mater (wersja II), oratorium na cztery głosy solowe, chór i wielką orkiestrę (1950)
- Mazurek (wersja II) na głos i orkiestrę (1950)
- Symfonia nr 3 w formie concerto grosso (1953–55)
- Uwertura popularna na orkiestrę (1954)
- Koncert na flet i orkiestrę (1957)
- Koncert na trąbkę, orkiestrę smyczkową i perkusję (1960)
- Six old Polish dances na orkiestrę (1963)
- Koncert polifoniczny na fagot i orkiestrę (1965)
- Koncert na obój i orkiestrę (1967)
- Symfonia nr 4 (1968–69)
- Koncert na puzon i orkiestrę (1973)
- Cztery polonezy wersalskie na orkiestrę smyczkową (1974)
- Symfonia nr 5 (1978–79)
- Trzy kanony na jeden temat na orkiestrę smyczkową (1981)
- Symfonia nr 6 (1983)
Literatura
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Sikorski: Harmonia cz. 1, Polskie Wydawnictwo Muzyczne 2003, ISBN 83-224-0254-6.
- Kazimierz Sikorski: Harmonia cz. 2, Polskie Wydawnictwo Muzyczne 2003, ISBN 83-224-0255-4.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Trybuna Robotnicza, nr 4 (4350) 7 stycznia 1958 roku, s. 2.
- ↑ Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1914, nr 27. wne.uw.edu.pl (zarchiwizowane w archive.org). [dostęp 2020-07-21].
- ↑ Małgorzata Gąsiorowska, Bacewicz, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1999, s. 55, 57, 449, ISBN 978-83-224-0547-5 .
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ SIKORSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-07] .
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu sztuki”.
- ↑ M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ Uznanie dla twórców kultury [w:] Trybuna Robotnicza, nr 170, 19 lipca 1984, s. 1-2.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- ↑ Wręczenie nagrody muzycznej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 72 z 27 marca 1936.
- ↑ Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-04].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Henryka Kowalczyk, Krystyna Jaraczewska-Mockałło: Kazimierz Sikorski. Życie i twórczość. W 100-lecie urodzin Profesora, Akademia Muzyczna w Warszawie, Warszawa 1995.
- Kazimierz Sikorski, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Sikorski w bazie filmpolski.pl
- Kazimierz Sikorski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-08-18] .
- Kazimierz Sikorski na zdjęciach w bibliotece Polona
- ISNI: 0000000082228834
- VIAF: 40220863
- LCCN: n86141654
- GND: 120888963
- LIBRIS: zw9dl8nh0zw75nc
- BnF: 129542325
- SUDOC: 153015624
- NLA: 35341369
- NKC: jn20030204022
- NTA: 263326063
- BIBSYS: 2070759
- CiNii: DA10108295
- Open Library: OL5457210A
- PLWABN: 9810533640705606
- NUKAT: n94207667
- J9U: 987007421519105171
- LNB: 000309902
- LIH: LNB:JKQ;=BC
- RISM: people/30030014
- Absolwenci i uczniowie szkoły imienia Tadeusza Reytana w Warszawie
- Członkowie honorowi Związku Kompozytorów Polskich
- Członkowie Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina
- Ludzie urodzeni w Zurychu
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem 40-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Odznaką Nagrody Państwowej
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polscy kompozytorzy muzyki poważnej
- Polscy teoretycy muzyki
- Prezesi Związku Kompozytorów Polskich
- Przewodniczący jury Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina
- Rektorzy Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi
- Rektorzy Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina
- Urodzeni w 1895
- Wykładowcy Akademii Muzycznej w Poznaniu
- Zmarli w 1986
- Laureaci Dorocznej Nagrody Związku Kompozytorów Polskich